Mijn verhaal met kunst en cultuur

Kunst is om verschillende redenen fascinerend, maar voor veel mensen is één aspect vaak het meest intrigerend: de waarde. Waarom hangt een bepaald kunstwerk in een museum of wordt het voor miljoenen verkocht? De prijs van een kunstwerk wordt door diverse factoren bepaald, en dat maakt het onderwerp des te boeiender.

Het Dordrechts Museum herbergt een collectie vol waardevolle kunstwerken en objecten. Die waarde kan op meerdere manieren worden bekeken. Natuurlijk is er de financiële waarde, maar dat is lang niet alles. Kunstwerken hebben vaak een diepere betekenis: ze leggen een gedachte, een boodschap, of een momentopname vast. Soms gebeurt dit in opdracht, maar vaak ook omdat de kunstenaar zelf een bepaald moment belangrijk genoeg vond om te vereeuwigen.

Daarnaast bestaat er een persoonlijke waarde, die niet in geld is uit te drukken. Denk aan een jeugdtekening van je kind of een dierbaar familie-erfstuk. Voorwerpen die voor jou onschatbaar zijn, kunnen voor een ander misschien weinig betekenis hebben. Waarde is dus iets persoonlijks en subjectiefs.

In dit licht hebben de wijkbewoners van de Noordflank en Lijnbaan de collectie van het Dordrechts Museum onderzocht om te ontdekken welke waarde zij aan de kunst toekennen. Daarna hebben ze ons ook een kijkje gegeven in hun eigen waardevolle kunst. Dit alles maakte het project Museum in de Wijk tot een geheel voor deze buurtbewoners.

Ontmoet de buurtbewoners

Ik heb enorm genoten van het Museum in de Wijk-project. Ik heb niet zoveel met kunst en was nog nooit in het Dordrechts Museum geweest. Ik wist niet dat het zo groot en mooi was! Het is niet alleen indrukwekkend om de kunst te zien, maar het schept ook gezelligheid; je kunt erover praten en ervaringen delen met anderen. Een van mijn mooiste herinneringen was het schilderij dat ik het mooiste vond. Het raakte me direct, omdat het me sterk deed denken aan mijn moeder. Ik werd er gewoon naar toegetrokken, alsof het schilderij iets in mij aanraakte. Kunst biedt de mogelijkheid om een beeld te krijgen van hoe het leven er vroeger uitzag, maar ook van de verschillen tussen mensen uit verschillende landen. Zo was er bijvoorbeeld een schilderij van een vluchteling. Dat zette me echt even stil bij bepaalde dingen.

Kunst kan allerlei emoties oproepen: het kan een dierbare herinnering aan iemand waar je van gehouden hebt weer tot leven brengen, of een bepaald gevoel herbeleven. Het kan je ook juist een heel nieuwe ervaring geven. Daarnaast heb ik ook genoten van de workshops. Ik had nooit gedacht dat ik nog zo creatief bezig zou zijn! Het doet me goed om leuke dingen te doen, zoals samen ontbijten of iets gaan drinken met de groep uit het buurthuis. Maar vooral de mooie gesprekken en het van elkaar leren, dat maakt het Museum in de Wijk-project zo waardevol. Het zorgt ervoor dat mensen echt met elkaar in verbinding komen. Dat is iets wat ik enorm waardeer.

Sibel

Sibel is dol op mooie stenen en geeft zichzelf elke paar maanden een nieuwe steen cadeau. De stenen komen van allerlei plekken: Spanje, India, noem maar op. Het begon allemaal met een armband die een bijzondere steen bevatte. Sindsdien is haar verzameling flink gegroeid. Sibel houdt er ook van om markten af te struinen op zoek naar nieuwe schatten.

Voor haar is het onderhouden en verzorgen van de stenen belangrijk. Hoewel ze de stenen niet specifiek voor gezondheidsproblemen gebruikt, kunnen ze voor sommige mensen wel een positieve invloed hebben. Voor Sibel gaat het vooral om het creëren van een fijne sfeer in haar huis. Ze vindt het belangrijk om een ruimte met aandacht in te richten en mooi te maken. Zo heeft ze bijvoorbeeld een potje aarde staan, afkomstig van het graf van haar opa en oma, dat een bijzondere betekenis voor haar heeft. Ze houdt ervan om spulletjes op een mooie manier bij elkaar te zetten.

Ton

Ton is kunstenaar, maar jarenlang had hij nauwelijks exposities. Toch was hij in die tijd zeker productief; zijn huis is op zichzelf al een kunstwerk. "Maar dit jaar had ik ineens vier exposities achter elkaar," vertelt hij. "Hoe dat zo is gekomen… tja…." Momenteel exposeert hij in het Sliedrechts Museum, in zijn eigen geboortedorp Sliedrecht. Het is voor hem een aangename verrassing, deze hernieuwde kennismaking met de lokale kunstscene. "Mijn abstracte werk werd daar in het verleden niet altijd gewaardeerd. Dit is veranderd. Dat is bijzonder, want abstractie is niet altijd makkelijk te begrijpen. Vaak houden mensen toch meer van iets herkenbaars, zoals een realistisch geschilderde koe. Maar de exposities van het afgelopen jaar hebben me laten zien dat mijn schilderijen echt goed ontvangen worden door het publiek. Dat geeft een fijn gevoel." Ton houdt ervan zijn werk op verschillende plekken te tonen. "Het hoeft echt niet altijd in een chique museum. Ook in een buurthuis hangen mijn schilderijen mooi. Dat doet me net zo goed."

Esbertha

Esbertha is één van de onontdekte talenten in de wijk. Ze komt al twee jaar bij Wijkpunt de Eendracht, maar het is pas sinds een jaar dat haar vele creatieve talenten echt zichtbaar zijn. Een van haar grootste krachten is het samen tekenen met kinderen. Ze is namelijk een ontzettend lieve juf.
Esbertha komt oorspronkelijk uit Curaçao en heeft een grote liefde voor mooie spullen. Haar woonkamer heeft ze dan ook met veel zorg en smaak ingericht. "Jaren geleden heb ik deze twee Egyptische vazen gekregen van mijn overleden moeder," vertelt ze.

Willem

Deze beker, oorspronkelijk bestemd voor brandewijn, stamt uit de Nederlandse ridderorde van 1870. Ik vond hem in een antiekwinkel in Noord-Brabant, waar vooral de Latijnse tekst me aansprak. De inscriptie gaat erover dat je pas weer helder bent na vier uur 's ochtends—iets dat ik heel charmant vond. Aan de achterkant ontdekte ik bovendien kleine stempeltjes, graveringen die de ambachtelijke details van het ontwerp weergeven.

De foto is genomen bij het Augustinehof, wat voor mij een extra symbolische waarde heeft. Dit object staat als een kroon op mijn kast, een stuk geschiedenis dat me altijd terugbrengt naar die specifieke riddertijd. Ik stel me dan zo'n groot, rijk gedekte tafel voor, compleet met grote schalen en iedereen zijn eigen glas. Dit beeld van de bourgondische stijl spreekt me enorm aan.

Ik heb meerdere objecten uit de riddertijd, maar deze beker blijft een favoriet. Wat het extra speciaal maakt, is dat verkopers in antiekzaken soms niet weten wat ze in handen hebben. Je koopt iets voor een paar stuivers, terwijl het eigenlijk van veel grotere waarde is. Mijn liefde voor geschiedenis maakt dat ik steeds opnieuw geraakt word door dit soort vondsten.

Helen

Helen toont op de foto haar doopjurkje, dat voor haar enorme sentimentele waarde heeft en inmiddels al 41 jaar oud is. Het jurkje heeft lange tijd bij een tante in Zuid-Afrika gelegen, het land waar Helen vandaan komt. Inmiddels heeft Helen al een tijdje een hele leuke partner en samen dromen ze ervan om door Zuid-Afrika te reizen. En wie weet, dit jaar wordt die droom misschien wel werkelijkheid!

Helen denkt vaak terug aan de transitie van Zuid-Afrika naar een democratisch systeem. Er zijn prachtige documentaires te vinden op social media die hierover gaan. Helen groeide op in en rond Pretoria en ging naar de kostschool Michalisberg, die flink ver van Pretoria af lag. Ze verbleef daar twee jaar.

Toen ze zes jaar oud was, vertrok ze op 1 april met haar vader, broer en oma per vliegtuig naar Nederland. Wat haar te wachten stond, wist ze toen nog niet.

Stan & Ivo

Stan: "We leerden elkaar kennen via DOOR, waar ik voor het eerst in een creatieve wereld stapte en nieuwe connecties maakte. Dit was waar ik voor het eerste in aanraking kwam met de waarde van kunst.

We hebben het kunstwerk hier in de wijk Noordendijk samen opgebouwd. Al sparrend met Ivo ontstond de vorm van het werk spontaan. Hij koos dubbelglas als materiaal, een verwijzing naar de flats in Noordendijk die uiteindelijk gesloopt werden omdat ze geen dubbelglas hadden. Het kunstwerk kreeg zo een symbolische betekenis als een tegengeluid.

Voor mij hadden zowel de materialen als de inhoud van het werk een diepe waarde. Kunst maken is niet iets dat ik dagelijks doe, en dit project voelde voor mij als iets bijzonders.

Hoewel het werk tijdelijk in Noordendijk stond, gaf de gemeente Ouddorp aan het uiteindelijk te willen hebben voor een jaarlijks kunstfestival. Het kunstwerk kreeg daarmee een herbestemming.

Het voelde als een mooi toeval, omdat mijn roots in Ouddorp liggen, en ik daar altijd al wilde exposeren."

Donnie

Voor mij is dit schilderij van mijn dochter Imana ontzettend waardevol. Het portret, met daarboven de woorden Sweet Seventeen, is een blijvende herinnering aan zowel haar als haar vader, Ronald, mijn ex-man. Hij maakte het schilderij toen Imana nog jong was, maar kon het niet afmaken voordat hij in 2008 overleed aan lymfeklierkanker. Dat gebeurde op een bijzonder moment: twee dagen na de zeventiende verjaardag van onze dochter, precies om 16.00 uur. Deze data hebben voor mij een bijna symbolische betekenis gekregen. Imana werd geboren op 16 mei, ze werd zeventien op 16 mei 2008, en Ronald overleed op 18 mei. Voor mij staan deze getallen voor geestdrift, het navolgen en het werken aan het bedorvene, zoals beschreven in de I Tjing.

Het onafgemaakte schilderij bleef achter, maar voor mij voelde het belangrijk om het zelf af te maken. Ik heb roze tinten toegevoegd en een ijsvogeltje geschilderd, als knipoog naar de kolibrie-tatoeage van mijn dochter. Dit voelde als een manier om onze verbondenheid, ondanks alles, levend te houden. Het portret is een troost voor mij, zeker nu Imana al jaren in Engeland woont. Wanneer ik ernaar kijk, voel ik onze geschiedenis en de liefde die we altijd zullen delen. Mocht er ooit iets gebeuren, dan weet ik zeker dat dit schilderij het eerste is dat ik zou redden.